Gülan Oflaz, Saha Kolaylaştırıcısı, GAP UNDP, Türkiye
Gülan'ın çiftçilik köklerine dönme arzusu onu ziraat mühendisi olmak için okumaya yöneltti. Uygulamalı deneyimlerini ve uzmanlığını birleştirerek, Türkiye'de pamuk üretiminin merkezinde yer alan Şanlıurfa'daki pamuk çiftçileri ile çalışmaktadır.
GAP UNDP'de Saha Kolaylaştırıcısı rolünde olan Gülan ve ekibi, 150 köyde 25 çiftçiden sorumludur. Saha ziyaretleri yapmakta, proje alanlarında çiftçilerin ihtiyaçlarını değerlendirmekte ve Better Cotton Standardı ile ilgili eğitimler vermektedir. Amaçları, pamuk çiftçilerini daha sürdürülebilir tarım teknikleri benimsemeleri ve uygulamalarını sürekli iyileştirmeleri için desteklemektir.
Sizi pamuk sektöründe çalışmaya iten ne oldu?
Sürdürülebilir pamuk tarımı uygulamaları doğrultusunda pamuk üretiminin geliştirilmesine ve iyileştirilmesine yardımcı olmak, çiftçiler ve tarım işçileri için daha iyi çalışma koşullarını desteklemek ve ekosistemin doğal dengesini bozmadan faaliyetler yürütmek istedim. Sürdürülebilir pamuk çiftçiliğinde çalışmaktan ve üretiminin bu aşamasına katkıda bulunmaktan heyecan duyuyorum.
Çalıştığınız pamuk topluluklarında gördüğünüz en büyük zorluklar nelerdir?
Pamuk üretiminde birçok zorluk vardır. Her şeyden önce, atalarımızdan öğrendiğimiz alışkanlıkları değiştirmenin herhangi birimiz için zor olduğunu ve bu bağlamda çiftçilerin alıştıkları geleneksel tarım yöntemlerini kullanarak pamuk yetiştirmeye alıştığını hatırlamakta fayda var. Örneğin, çiftçilerin bitkinin ihtiyacına bakmadan su ve zirai ilaçları aşırı kullandıklarını, toprak analizi yapmadan toprağı aşırı gübrelediklerini gördük. Birçoğu ayrıca işçi haklarının ve erişebildikleri desteğin de farkında değil.
Olumlu değişime yol açan yeni uygulama örnekleri paylaşabilir misiniz?
İşe başladığımda, çiftçilerin haşere eşiğini dikkate almadan pestisit uyguladıklarını, bunun da aşırı pestisit kullanımına yol açtığını, tarım arazilerinin ekolojisine zarar verdiğini, çiftçilik maliyetlerini artırdığını ve haşere popülasyonunun direncini artırdığını gördüm. GAP UNDP'de çiftçilere pestisit uygulamalarının azaltılması, ilaçlamadan önce haşere popülasyonlarının ölçülmesi ve doğal haşere kontrolü görevi gören faydalı böceklerin teşvik edilmesinin önemi konusunda eğitimler düzenliyor ve veriyoruz. Ayrıca çiftçilerle birlikte su kullanımını ele almak ve kullanımlarını ölçerek tarlalarına yağmurlama sistemleri ve damlama sulama sistemleri kurarak aşırı su israfını önlemek için çalışıyoruz. Uygulamaların ve davranışların zamanla daha iyiye doğru değiştiğini gördük.
Pamuklu kadınlarla çalışmak için size özellikle ilham veren şey nedir?
Pamuk tarımında kadınlar işgücünün büyük bir bölümünü oluşturmaktadır. Türkiye'deki pamuk tarım bölgelerindeki birçok kadın daha düşük eğitim düzeyine sahiptir ve birleşik aile gelirine katkıda bulunmak için genellikle ailelerinin çiftliklerinde çalışmaktadır. Daha iyi çalışma koşulları konusunda farkındalık yaratmak ve kadınları teknik becerilerini ve bilgilerini geliştirmelerine, sürdürülebilir pamuk tarımına katkıda bulunmalarına ve rollerini oynamalarına yardımcı olarak teşvik etmek istiyorum.
Çalıştığınız pamuk toplulukları için umutlarınız neler?
Hep birlikte ülkemizde sürdürülebilir pamuk tarımına katkıda bulunmaya, başta kadınlar olmak üzere tüm çiftçilerin ve tarım işçilerinin yaşam ve çalışma koşullarını iyileştirmeye devam edeceğiz.
